Działalność nierejestrowana w 2022 - Okiem praktyka
(+ pliki w prezencie)
Co to jest działalność nierejestrowana?
Działalność nierejestrowana jest jednym z najlepszych ułatwień dla osób, które chciałyby spróbować biznesu na własną rękę, bez żadnych konsekwencji. Jednak jest to coś nowego i jeszcze nie wszyscy wiedzą, jak to działa i że w ogóle istnieje taka forma działalności.
Jest bardzo dużo obaw związanych z tym tematem. Czy rzeczywiście, prowadząc działalność nierejestrowaną, nie trzeba się narażać na żadne koszty miesięczne? Czy można w ramach działalności nierejestrowanej legalnie zarabiać, sprzedawać?
W tym wpisie chciałabym rozwiać Twoje wątpliwości. Chciałabym, żeby była to raczej luźna pogawędka na temat tego, w jaki sposób możesz taką działalność dla siebie wykorzystać. Taka rozmowa „jak przy kawie”. Opowiem Ci o tym, jak to wyglądało u mnie, z czym się to wiązało, jakie były opłaty oraz jak to wygląda w 2022 roku.
Jeżeli wolisz oglądać niż czytać – tę samą treść przedstawiam w poniższym filmie.
Działalność nierejestrowana w 2022 roku – obawy
Zacznijmy od tego, skąd się wzięły te wątpliwości.
Dlaczego wiele osób nadal boi się zacząć, mimo że wiedzą, iż coś takiego istnieje?
Prawdopodobnie wynika to z tego, że jeszcze parę lat temu taka działalność nie istniała, i w momencie kiedy zdecydowaliśmy się wyjść z naszą marką do ludzi, trzeba było się od razu rejestrować, zatrudnić księgową i narażać się na miesięczne koszty stałe, opłacając ZUS w wysokości ponad tysiąc złotych.
Kiedy ja myślałam o pierwszej działalności, dobrych parę lat temu, takiej działalności dodatkowej do mojego głównego zajęcia (było to wytwarzanie biżuterii), ten właśnie fakt zniechęcił mnie do dalszego działania.
Do wyjścia z tym do ludzi – ponieważ autentycznie bałam się promować, bałam się ujawniać moje ceny, bo ktoś mógłby powiedzieć, że nie jestem zarejestrowana, a coś sprzedaję. W owych czasach zdarzały się donosy. Ktoś na przykład doniósł do urzędu skarbowego, że dana osoba nie jest zarejestrowana – a sprzedaje.
Działalność nierejestrowana w 2022 roku – kto może ją prowadzić?
Zacznijmy od tego, kto może prowadzić działalność nierejestrowaną w 2022 roku.
Najprostsza odpowiedź byłaby: wszyscy, choć są małe wyjątki.
Przede wszystkim, jeżeli już prowadzisz klasyczną działalność lub prowadziłeś taką działalność do pięciu lat wstecz, to nie możesz prowadzić działalności nierejestrowanej. Również w przypadku osób niepełnoletnich wymagana będzie zgoda rodziców – najlepiej pisemna – na prowadzenie działalności przez podopiecznego.
Kolejnym warunkiem jest to, że nie można przekroczyć kwoty 1505 zł przychodu w miesiącu. Przychód to kwota, która realnie wpadła na nasze konto, niepomniejszona o koszty. Ta kwota zmienia się w każdym roku i nieznacznie się zwiększa. Jeżeli w danym miesiącu przekroczymy tę kwotę, to w ciągu 7 dni należy się zarejestrować do klasycznej działalności.
Nawet wtedy, przez pierwsze pół roku od zarejestrowania działalności, jesteśmy zwolnieni z tej największej składki, płacimy jedynie składki zdrowotne, czyli kilkaset złotych, a przez kolejne 2 lata mamy tak zwany ZUS preferencyjny, czyli też bardzo niski.
Więcej na temat rejestracji do klasycznej działalności dowiesz się z tego odcinka na moim kanale YouTube:
Działalność nierejestrowana w 2022 roku – obowiązki
Jakie są obowiązki osoby prowadzącej taką działalność? Nie ma ich zbyt wiele. Najważniejsze jest to, żeby prowadzić uproszczoną ewidencję sprzedaży – to znaczy za każdym razem, gdy coś sprzedamy, należy to wpisać na przykład do arkusza kalkulacyjnego. W takim arkuszu typu Excel będzie po prostu najłatwiej. Zapisujemy tam, kto od nas kupił, w jakiej kwocie, którego dnia i ile sztuk.
I to tak naprawdę wystarczy. Zapisujemy również wszelkiego rodzaju koszty, które ponieśliśmy w związku z naszą działalnością i na które zostały nam wystawione imienne faktury. Te koszty później obniżą nasz podatek do zapłacenia. I tutaj właśnie pojawia się kolejny obowiązek, czyli opłacenie podatku dochodowego w wysokości siedemnaście procent. Taki podatek opłaca się tylko raz na rok. Podczas wypełniania corocznej deklaracji PIT wpisujemy po prostu kwotę naszego przychodu uzyskanego w ramach działalności nierejestrowanej w konkretne pole na PIT i system sam obliczy, ile podatku zostaje do opłacenia. Jest to naprawdę bardzo proste, a instrukcja, jak to zrobić, jest zawarta pod tym linkiem.
https://br-korpyta.pl/jak-rozliczyc-dzialalnosc-nierejestrowana-w-pit/
Jest tam również miejsce, żeby wpisać tę całościową kwotę naszych kosztów. Jeżeli jest ich sporo, to może się okazać, że tego podatku do zapłaty nie będzie wcale, bo na przykład kosztem może być zakup laptopa, który kosztuje kilka tysięcy złotych, a jest niezbędny do tego, żeby promować naszą działalność w internecie, więc zdecydowanie obniży to potencjalny podatek.
Co ważne, w 2022 roku wzrosła również kwota wolna od podatku, aż do 30 000 zł. Oznacza to, że jeżeli działalność nierejestrowana jest jedynym naszym źródłem zarobku, praktycznie nie zapłacimy podatku dochodowego w ogóle. Jeżeli, prowadząc taką działalność nierejestrowaną, jedynie dorabiamy sobie do etatu, to kwota wolna od podatku przede wszystkim obniży nam podatek z etatu i tutaj już będziemy płacić standardowe siedemnaście procent od zarobku na działalności nierejestrowanej.
Oprócz tego kolejnym obowiązkiem jest to, że jeżeli chcemy działać w ramach działalności nierejestrowanej, mimo że nie jesteśmy zarejestrowani jako przedsiębiorcy, to nadal musimy traktować naszych klientów, jakbyśmy byli przedsiębiorcami. To oznacza, że musimy wystawiać rachunki czy też faktury „na żądanie”.
I znów – nie jest to nic trudnego. Można taką fakturę nawet przygotować w programie Word. Możesz pobrać wzór obu dokumentów, klikając na grafikę poniżej.
Żeby faktura była fakturą, musi po prostu mieć słowo „faktura”. Następnie numer i datę wystawienia. Po lewej stronie podajemy nasze dane oraz dane nabywcy. Jeżeli nabywca ma nr NIP, to my musimy koniecznie go tutaj podać. Opisujemy, co jest przedmiotem sprzedaży, w jakiej ilości i w jakiej cenie. Doliczamy koszty wysyłki i robimy sumę. Tak naprawdę to wystarczy. Jeżeli mamy pojedyncze faktury do wystawienia, możemy użyć takiego właśnie szablonu Word.
Kolejną ważną rzeczą będzie to, że musimy uwzględniać wszelkiego rodzaju zwroty, rękojmie, reklamacje. Czyli: jeżeli dana osoba kupi coś od nas przez internet, to ma prawo bez podania przyczyny odesłać to w ciągu czternastu dni i musimy to uwzględnić.
A co z VAT i kasą fiskalną?
Główna zasada brzmi: przy działalności nierejestrowanej nie trzeba się rejestrować do VAT-u, ale nie dotyczy to pewnych branż. Dlatego koniecznie się upewnij, czy to przypadkiem nie jest twoja branża. Chodzi tu na przykład o obróbkę metali szlachetnych, może to być wyrób biżuterii srebrnej lub z elementami ze srebra, albo usługi doradcze, mentoring. W działalności opartej na doradztwie obowiązuje nas natychmiastowo rejestracja do VAT.
Nadal natomiast możemy to robić w ramach działalności nierejestrowanej. Po prostu dodatkowo opłacamy jeszcze jeden podatek. Tych branż nie jest zbyt wiele – są to raczej wyjątki od reguły.
Pełną listę tych branż znajdziesz pod tym linkiem:
https://www.biznes.gov.pl/pl/portal/00246#3
Co do kasy fiskalnej – wiele działalności tej kasy nie będzie potrzebowało. Natomiast warto się upewnić, czy znów w naszej branży nie ma tych wyjątków, kiedy kasa jest wymagana praktycznie od pierwszej transakcji. Oto link do listy branż z obowiązkową kasą fiskalną:
Czego nie musisz robić, prowadząc działalność nierejestrowaną?
I na koniec, czego nie trzeba robić przy działalności nierejestrowanej? Przede wszystkim nie trzeba płacić żadnych kosztów stałych, jak właśnie opłaty do ZUS-u, składki zdrowotne, obsługa księgowości. To wszystko dotyczy nas dopiero po klasycznej rejestracji. W większości przypadków nie trzeba mieć kasy fiskalnej i nie trzeba rejestrować się do VAT-u. Można spokojnie próbować, zobaczyć, czy coś wypali, czy nie wypali. Można eksperymentować w różnych kierunkach i zupełnie bezstresowo. Bardzo wiele osób po prostu w ten sposób dorabia sobie do etatu. Na przykład przyjmując dodatkowe małe zlecenia.
Jeśli masz jeszcze jakieś pytania związane z działalnością nierejestrowaną, koniecznie daj mi znać w komentarzu. Na pewno Ci odpowiem, najczęściej jeszcze tego samego dnia.